Vincent Van Gogh – danh họa tài ba với một đời đầy bi thương

Vincent Van Gogh ngày nay được biết đến là một trong những họa sĩ tranh sơn dầu nổi tiếng nhất thế giới. Những bức tranh sơn dầu của ông được ngợi ca là kiệt tác nghệ thuật tiêu biểu cho nghệ thuật đương đại, trường tồn cùng dòng chảy lịch sử. Nhưng đằng sau những tác phẩm đó là một đời đầy bi thương và khổ đau.

Vincent Willem Van Gogh – thiên tài hội họa Hà Lan

Vincent Van Gogh tên thật là Vincent Willem Van Gogh. Ông sinh ngày 30/3/1853 trong một gia đình mục sư ở miền nam Hà Lan. Tuổi trẻ của Vincent gắn liền với nhiều thăng trầm. Năm 1869, công việc đầu tiên của ông là làm nhân viên cho một công ty kinh doanh nghệ thuật quốc tế. Do tính chất công việc, Van Gogh được đi thăm thú nhiều thành phố tại châu Âu như London hay Paris. Ông quyết định nghỉ lằm năm 1876, khi ấy Vincent 23 tuổi. Rồi ông làm giáo viên, rồi đến nhà truyền giáo trong 4 năm sau đó. 

Tới năm 27 tuổi, vì gặp quá nhiều thất bại trong cuộc sống khiến Vincent Van Gogh bị đuổi khỏi nhà. Ông quyết định theo nghiệp vẽ tranh. Nguồn cảm hứng của Van Gogh từ người bà Anna Cornelia Carbentus và gia đình khi thuở bé ông thường cùng họ đi thăm thú khắp nơi.

Sự nghiệp vẽ tranh của Van Gogh

So với nhiều họa sĩ tranh sơn dầu khác, 27 là độ tuổi khá muộn để theo đuổi đam mê. Nhưng Vincent đã chứng minh không có gì là không thể. Trong vòng 10 năm sự nghiệp ông đã sáng tác trên 900 bức tranh sơn dầu hoàn thiện, cùng với đó là gần 1100 bức vẽ bản thảo. 

Công sức bỏ ra lớn nhưng Van Gogh lại không nhận được thành quả xứng đáng. Duy nhất chỉ 1 bức tranh bán được trong cuộc đời ông là bức “The Red Vineyard at Arles” – “Vườn nho đỏ ở Arles”. Tài chính của ông phụ thuộc hoàn toàn vào em trai với mức sống cao hơn trung bình thời đó. Van Gogh gửi hết số tranh vẽ được khi còn ở cùng cho người em với hy vọng bán được giá. Nhưng thật may mắn khi em trai ông chỉ bán duy nhất bức tranh đó.

Phong cách vẽ tranh sơn dầu Van Gogh lấy cảm hứng từ Degas, Toulouse-Lautrec, Pissarro và Gauguin, những họa sĩ tên tuổi trong trường phái Ấn tượng. Bên cạnh đó, ông là họa sĩ tiên phong cho trường phái Biểu hiện. Ông cũng có sức ảnh hưởng rất lớn lên hội họa châu Âu hiện đại, đặc biệt là trường phái mỹ thuật Dã thú.

Những bức tranh sơn dầu nổi tiếng thế giới của Vincent mà chúng ta thường thấy chủ yếu được ông sáng tác trong 2 năm cuối đời, khi tài năng của ông lên đến cực thịnh cùng với đó là những nỗi thống khổ về tâm lý đè nén.

37 năm Van Gogh sống một đời đau khổ

Tuổi thơ không êm đềm

Cuộc đời Vincent Van Gogh là những chuỗi ngày thăng trầm, trong đó bóng đêm luôn tìm cách che lấp đi những khoảng sáng. Từ khi còn bé, Vincent là một đứa trẻ ít nói và trầm tính. Năm 1964, ông phải xa gia đình để đi học nội trú, nỗi buồn này còn được Van Gogh nhắc đến kể cả khi trưởng thành. Sau đó 2 năm ông đi học vẽ. Nhưng chỉ tới năm 1868, Vincent bỏ về nhà. Đây là khoảng thời gian đầy khó khăn, lạnh lẽo và u tối của người họa sĩ tài ba.

Những đổ vỡ liên tiếp trong cuộc đời Van Gogh

Quãng thời gian sống tại London 1873 – 1876 đem cho Van Gogh nhiều điều hạnh phúc, nhưng cũng là khởi đầu cho một cuộc đời đầy bi thương sau này. Ông thành công trong việc buôn bán tranh nhưng không thuận lợi về mặt tình cảm khi bị cô con gái chủ trọ từ chối tình cảm. Sau đó, chuyện tình cảm của ông cũng không khá khẩm hơn. Chuỗi ngày nảy sinh tình cảm, tỏ tình, bị từ chối rồi buồn chán và tìm đến gái mại dâm như một vòng lặp cuốn lấy ông cho đến cuối đời.

Vincent Van Gogh có một người bạn thân cùng chung chí hướng là danh họa Gauguin. Năm  1988, cả hai thành lập Xưởng vẽ tranh Arles với mong muốn tạo nên một cuộc cách mạng cho nền hội họa lúc bấy giờ. Nhưng chỉ sau 10 tuần cộng tác, cả hai nảy sinh nhiều mâu thuẫn và chia tay. Đây có thể là lý do trong cơn thịnh nộ ngày 23/12/1888, Vincent đã cắt bỏ một phần tai của mình. 

Vincent mắc phải rất nhiều căn bệnh về sức khỏe cũng như tinh thần. Ông đối mặt với quá nhiều cú sốc trong đời, cũng như gặp trắc trở trong quá trình sáng tác nghệ thuật. 

Vincent Van Gogh – Nỗi buồn sẽ kéo dài mãi mãi

Saint-Rémy là nơi đáng nhớ trong quãng đời của nghệ sĩ tài hoa Vincent Van Gogh. Trong suốt hơn 1 năm tại đây, Vincent liên tục phải điều trị các chứng bệnh tâm thần ảo giác. Ông cũng cho ra đời rất nhiều tác phẩm mỹ thuật mà tiêu biểu là “The Starry Night” – “Đêm đầy sao” – bức tranh sơn dầu đưa ông đứng trong hàng ngũ những danh họa sơn dầu vĩ đại nhất thế giới.

Irises là một trong những bức họa cuối đời của Vincent
Irises là một trong những bức họa cuối đời của Vincent

Nhưng bệnh của Vincent ngày một nặng hơn. Ông mất ngày 27/7/1890 trên giường ngủ. Câu nói cuối đời của ông đã tóm tắt cho một cuộc đời, tuy ngắn nhưng đầy rẫy những đau thương:

“La tristesse durera toujours” – “Nỗi buồn sẽ kéo dài mãi mãi”

Trong tâm thư gửi một người bạn năm 1889, Van Gogh từng viết: “Tâm tưởng tôi chẳng mấy khi thoải mái, có lẽ do cả cuộc đời tôi chưa bao giờ hưởng một giây phút bình yên. Những gì tôi có chỉ là thất vọng cay đắng, điều này bao trùm toàn bộ sự nghiệp sáng tác của tôi”

Vì sao sáng muộn trong bầu trời nghệ thuật

Mãi cho đến khi Van Gogh qua đời, sự nghiệp mỹ thuật của ông mới được thừa nhận rộng rãi. Những tác phẩm của ông được đem trưng bày rộng rãi tại Paris năm 1901. Tới thập niên 80 và 90, chúng được săn đón rộng rãi trên toàn cầu. Nhiều bức tranh được bán với mức giá hàng chục triệu USD thời đó.

Các sáng tác của ông ảnh hưởng rất nhiều lên các thế hệ họa sĩ sau này. Chủ nghĩa Biểu hiện trừu tượng trong nghệ thuật thập niên 50 của thế kỷ trước cũng bắt nguồn từ việc phát triển các ý tưởng sáng tác của người họa sĩ tài ba.

Năm 2004, Vincent xuất hiện trong danh sách top 10 những người Hà Lan vĩ đại nhất lịch sử. Ông đồng thời cũng nằm trong nhóm những họa sĩ tranh sơn dầu nổi tiếng có tầm ảnh hưởng nhất thế giới.

5 bức tranh sơn dầu Van Gogh nổi tiếng nhất thế giới

Bức họa Đêm Đầy Sao (The Starry Night)

Đêm được xem là bức tranh sơn dầu Van Gogh vẽ nổi tiếng nhất lịch sử. Bức tranh mô tả khung cảnh miền quê miền Nam nước Pháp khi Vincent đang điều trị bệnh tâm thần. Điểm thú vị là ông vẽ khung cảnh trời đêm nhưng vào ban ngày bởi vì ban đêm bệnh nhân buộc phải ngủ, tất cả chi tiết đều từ trí nhớ người họa sĩ.

Bức tranh Chân Dung Bác Sĩ Gachet (Portrait Du Docteur Gachet)

Bác sĩ Gachet là người chăm sóc Van Gogh trong những năm tháng cuối đời của ông. Vị bác sĩ không chỉ hỗ trợ về sức khỏe mà còn là người bạn, người anh em chia sẻ với Vincent mọi tâm tư về cuộc sống. 

Vincent như tìm thấy mình đâu đó trong con người bác sĩ Gachet. Chính sợi dây liên kết giữa hai người cùng tài hội họa của tác giả mà bức tranh “Chân Dung Bác Sĩ Gachet” được xếp vào hàng những bức tranh tiêu biểu cho nghệ thuật hội họa của Van Gogh.

Bức tranh đã được đấu giá với giá trị lên đến 82,500,000 USD, trở thành bức tranh sơn dầu Van Gogh vẽ đắt giá nhất.

Loạt những bức tranh sơn dầu Van Gogh tự họa

Vincent Van Gogh ưa thích vẽ tranh tự họa mình. Ông có hàng chục bức tranh như vậy trong suốt sự nghiệp. Điểm chung trong các bức tranh là nhân vật không nhìn chính diện vào mắt người xem tranh. Ông thường vẽ với tư thế đứng nghiêng người, với đôi mắt phảng phất nỗi buồn và sự từng trải.

Một trong số chùm tranh tự họa của Van Gogh được đấu giá lên đến 71,500,000 USD

Loạt tranh Hoa Hướng Dương (Tournesols)

Loạt tranh “Hoa Hướng Dương” gồm 4 bức được Van Gogh hoàn thiện chỉ trong 4 ngày giữa năm 1890 – giai đoạn cuối đời của ông. Việc vẽ hoa hướng dương giúp tâm trạng ông tốt lên rất nhiều. Cả 4 bức tranh đều tràn ngập sắc vàng tươi, biểu thị cho niềm hạnh phúc, vui vẻ và sự ấm áp.

Một trong số những bức Hoa Hướng Dương đã được bán với giá 39,700,000 USD

Bức họa Cà Phê Vỉa Hè Trong Đêm (Café Terrace at Night hay The Cafe Terrace on the Place du Forum)

Bức tranh “Cà Phê Vỉa Hè Trong Đêm” là một phần trong tâm thư Vincent gửi em trai mình là Theo Van Gogh năm 1888. Cảnh sắc trong tranh mô tả một quán cà phê đặc trưng ở Paris về đêm. Chính nhờ bức tranh mà quán cà phê và khách sạn trong tranh trở nên nổi tiếng, hiện giờ đã trở thành địa điểm quen thuộc cho những ai yêu thích tài năng của người họa sĩ.

Cuộc đời của Vincent Van Gogh vốn chưa bao giờ êm đềm. Ông chỉ cảm thấy hạnh phúc đôi phần vào những ngày tháng cuối đời. Sự nghiệp của ông cũng vậy, chỉ thực sự thăng hoa khi chủ nhân đã không còn nữa. Thế giới nghĩ về ông như một họa sĩ vĩ đại, rồi lại tiếc thay cho 37 năm quá ngắn ngủi.